Κομοτηνή:” «Όποιος σώζει μια ζωή, σώζει τον κόσμο όλο»-Το Ισραήλ τίμησε τους Σαμακοβίτες Δημήτριο και Βασιλική Κιακίδη που κατά την κατοχή έσωσαν μία Κομοτηναία Εβραιοπούλα από το Ολοκαύτωμα(webtv -φωτογραφίες)
Μπορεί τα χρόνια να πέρασαν ,οι άνθρωποι να έφυγαν από τη ζωή ωστόσο η ιστορία τους ,οι πράξεις γενναιότητας και ανιδιοτέλειας σε μία εποχή που ο φόβος και ο θάνατος κυριαρχούσαν καταγράφεται και ενσωματώνεται πλέον ως φωτεινά γεγονότα της τοπικής ιστορίας .Χθες σε μία εξαιρετικά προσεγμένη και συγκινησιακά φορτισμένη εκδήλωση που φιλοξενήθηκε στην Τσανάκλειο ,συνδιοργανωμένη από το Δήμο Κομοτηνής και την Πρεσβεία του Ισραήλ στην Ελλάδα απονεμήθηκε ο τίτλος του «Δικαίου των Εθνών» στους απογόνους του γιατρού Δημητρίου Κιακίδη και της συζύγου του Βασιλικής που κατά τη διάρκεια της κατοχής έσωσαν την Κομοτηναία Εβραία Ντόνα Ροντρίγκ από τον βέβαιο θάνατο στο Στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα όπου κατέληξαν οι 900 περίπου Εβραίοι της Κομοτηνής το Μάρτιο του 1943 …
Η Σοφία Μενεσελίδου παρουσιάζοντας την εκδήλωση μίλησε για « δυο ανθρώπους, που ’καναν πράξη της ζωής τους το έλεος και τη συμπόνια.
Και τη στιγμή που γύρω τους λυσσομανούσε ο θάνατος αψήφησαν αυτόβουλα τον φόβο και την τιμωρία κι έγιναν αυτοί η σανίδα σωτηρίας της Κομοτηναίας συμπολίτισσάς τους, της Εβραίας Ντόνα Ροντρίγκ.» καταλήγοντας πως» θα ξαναθυμηθούμε για άλλη μια φορά ότι οι Άνθρωποι, εν τέλει, είμαστε πλασμένοι από τα υπέροχα υλικά της αδερφοσύνης, της ευσπλαχνίας, της δικαιοσύνης και της γενναιότητας. »
Γιάννης Γκαράνης :«μάθημα ανιδιοτελούς προσφοράς στον πάσχοντα συνάνθρωπο.
Ο Δήμαρχος Κομοτηνής Γιάννης Γκαράνης στον δικό του χαιρετισμό ανέφερε:
«Κι εγώ, όσο θα ζω, θα σκιτσάρω ότι έζησες καλά, γενναίος, ακούραστος, ευαίσθητος, χρήσιμος και με πεντακάθαρη την ασπίδα σου.»Τα λόγια αυτά του ποιητή, του Στάθη του Σταυρόπουλου, περιγράφουν με τον ωραιότερο τρόπο τους δύο συμπολίτες μας που απόψε τιμούμε.
Τους αείμνηστους Δημήτριο και Βασιλική Κιακίδη.
Τον γιατρό της πόλης μας και τη σύζυγό του, που έκαναν σκοπό της ζωής τους την αγάπη στον συνάνθρωπο.
Στον βασανισμένο και κατατρεγμένο συνάνθρωπο, που η φυλετική και η θρησκευτική του ταυτότητα έγιναν αφορμή για να ξεσπάσουν πάνω του τα ρατσιστικά θηρία την οργή τους.
Μακραίωνη η παρουσία της Εβραϊκής Κοινότητας στον τόπο μας.
Μια Κοινότητα πολυπληθής, ακμάζουσα οικονομικά, πνευματικά και κοινωνικά.
Μια Κοινότητα, που πρόσθετε στο πολυπολιτισμικό μοτίβο της περιοχής μας δυναμισμό και ομορφιά.
Από τον δέκατο έκτο αιώνα μέχρι το 1943 οι Σεφαραδίτες Εβραίοι της Κομοτηνής συνέβαλλαν τα μέγιστα στην άνθιση, στην πρόοδο και στην ανάπτυξη του τόπου μας.
Η κουλτούρα τους, τα ήθη, ο πολιτισμός τους συνοδοιπόρησε ειρηνικά, γόνιμα και δημιουργικά με αυτά των υπόλοιπων κοινοτήτων.
Αλλά ο χολερικός κόσμος του ναζισμού και των συμμάχων τους Βουλγάρων είχε άλλα σχέδια για τη μοίρα των αδερφών μας Εβραίων.
Μέσα, λοιπόν, σ’ αυτόν τον ορυμαγδό των διώξεων και της εξόντωσης ένα ζευγάρι γενναίων Κομοτηναίων όρθωσαν το ανάστημα της Ανθρωπιάς τους.
Και σώσαν μια Κομοτηναία Εβραία. Μια αλλόθρησκη. Μια φίλη όμως και συνεργάτιδα. Μα πάνω απ’ όλα, μια συνάνθρωπό τους, που κινδύνευε να χαθεί για πάντα.
Κι έγιναν αυτοί με δική τους πρωτοβουλία η δίοδος του λυτρωμού της.
Έτσι! Γιατί αυτό πρόσταζε η καρδιά τους. Ενάντια σε κάθε λογική σωφροσύνης και συμμόρφωσης στις άνωθεν διαταγές.
Έτσι! Για να μπορούμε εμείς σήμερα να τιμούμε τη μνήμη τους και να αισθανόμαστε συγκίνηση που λεγόμαστε Άνθρωποι.
Θέλω ως Δήμαρχος Κομοτηνής να ευχαριστήσω εκ μέρους όλης της πόλης τους απογόνους του τιμώμενου ζεύγους.
Γιατί επέλεξαν την πόλη των προγόνων τους και της Ντόνα για να πραγματοποιηθεί η τελετή απόδοσης του μεταλλίου των Δικαίων των Εθνών.
Αλλά και τον Πρέσβη του Ισραήλ, γιατί σεβάστηκε στο ακέραιο την επιθυμία τους και έδωσε τη δυνατότητα στην Κομοτηνή να πει πόσο υπερήφανη είναι για τον γιατρό της και τη γυναίκα του.
Ξέχωρες ευχαριστίες, βέβαια, θα ήθελα να απευθύνω και στον διδάκτορα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, στον κύριο Βασίλη Ριτζαλέο.
Γιατί χάρη σ’ αυτόν καταγράφηκε, στοιχειοθετήθηκε και αναδείχτηκε η υπέροχη ιστορία σωτηρίας της Ντόνα Ροντρίγκ από τον Δημήτριο και τη Βασιλική Κιακίδη.
Εύχομαι το παράδειγμά τους ν’ αποτελέσει άλλο ένα μάθημα ανιδιοτελούς προσφοράς στον πάσχοντα συνάνθρωπο. Εμείς, εδώ στην Κομοτηνή, θα το μνημονεύουμε πάντα με θαυμασμό κι ευγνωμοσύνη.
Και θα το διηγούμαστε σαν παραμύθι στα παιδιά μας.
Λέγοντάς τους ότι τα αισθήματα αυτοθυσίας και αλληλεγγύης μπορούν να νικήσουν κατά κράτος την ασχήμια και τον τρόμο.
«Όποιος σώζει μια ζωή, σώζει τον κόσμο όλο»
«Όποιος σώζει μια ζωή, σώζει τον κόσμο όλο» ανέφερε ο Πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα Γιόσι Αμράνι .Αυτή η φράση από το ιερό βιβλίο των Εβραίων, Ταλμούδ, συνοψίζει το νόημα του τίτλου των Δικαίων των Εθνών, που το Ίδρυμα Yad Vashem απονέμει σε ανθρώπους που με κίνδυνο της ίδιας τους της ζωής έσωσαν εβραίους συμπολίτες τους στην περίοδο της Κατοχής.Στην Ελλάδα έχει απονεμηθεί ο τίτλος σε 362 Έλληνες μεταξύ των οποίων και κάποιοι επιφανείς για την εποχή τους αλλά κυρίως σε ανώνυμους ήρωες τα ονόματα των οποίων υπάρχουν στο μνημείο που υπάρχει στο Ισραήλ .
Η ιστορία της διάσωσης …
Σημαντική συνεισφορά στην ανάδειξη της ιστορίας είχε ο ιστορικός βαθύς μελετητής της ιστορίας των Εβραίων της Κομοτηνής Βασίλης Ριτζαλέος ο οποίος και μνημόνευσε το γεγονός και τις άγνωστες πτυχές του .
Ο γιατρός Δημήτρης Κιακίδης λοιπόν καταγόταν από το Σαμάκοβο της Ανατολικής Θράκης και ήρθε μαζί με τους υπόλοιπους συγχωριανούς του στη Θράκη μετά την Μικρασιατική Καταστροφή .Εγκαταστάθηκε στην Κομοτηνή όπου λειτούργησε ιδιωτικό ιατρείο όπου πραγματοποιούνταν χειρουργικές επεμβάσεις στο χώρο που σήμερα βρίσκεται το Ξενοδοχείο «Δημόκριτος».
Η νεαρή Εβραιοπούλα της Κομοτηνής Ντόνα Ροντρίγκ εργάστηκε στην κλινική ως νοσηλεύτρια και αυτό μέχρι τον πόλεμο που η κλινική ουσιαστικά έκλεισε αφού ο γιατρός με τον εξοπλισμό της μεταφέρθηκε στο μέτωπο για να προσφέρει τις υπηρεσίες του στους στρατιώτες που πολεμούσαν εκεί. Μετά την κατάρρευση του μετώπου βρέθηκε στην Αθήνα και κατόπιν στην Κατερίνη όπου άνοιξε εκ νέου ,μέσα στην κατοχή μία μικρή κλινική..Κάποια στιγμή βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη όπυ τυχαία ξανασυνάντησε την Ντόνα Ροντρίγκ που έψαχνε απεγνωσμένα για δουλειά ενώ τα σύννεφα για τους Εβραίους πύκνωναν απειλητικά στην Ευρώπη μη της Ελλάδας εξαιρουμένης .
Ο γιατρός και η σύζυγος του πήραν τη νεαρή κοπέλα και πάλι στην κλινική τους στην Κατερίνη όπου συνέχισε να εργάζεται..Όταν ξεκίνησε ο συστηματικός διωγμός των Ελλήνων Εβραίων κατάφερε με πλαστά χαρτιά ταυτότητας να την κρύψει σε κάποιο χωριό της Κατερίνας όπου και διέμεινε μέχρι το τέλος του πολέμου χωρίς κανείς να γνωρίζει την πραγματική της ταυτότητα .Ο γιατρός με επαφές με ομάδες της Αντίστασης κάποια στιγμή πριν από τέλος του πολέμου συνελήφθη από τις δυνάμεις κατοχής και μεταφέρθηκε για λίγο στο στρατόπεδο του «Παύλου Μελά» .
Μετά το τέλος του πολέμου επέστρεψε στην Κομοτηνή ενώ η Ντόνα Ροντρίγκ παντρεύτηκε επιζώντα Εβραίο του Άουσβιτς κρατώντας επαφή με τους ευεργέτες της μέχρι το τέλος .Να σημειωθεί ότι ολόκληρη η οικογένεια της που έμεινε στην Κομοτηνή ξεκληρίστηκε στην Τρεμπλίνκα
Την διάκριση έλαβε συγκινημένος ο εγγονός της οικογένειας Κιακίδη Δημήτρης αφού ο πατέρας του Θεόφιλος ,γιος των αείμνηστων Δημήτρη και Βασιλικής έφυγε και αυτός από τη ζωή πέρσι .
Χαιρετισμούς στην εκδήλωση έκαναν ο Μητροπολίτης Μαρωνείας Κομοτηνής Παντελεήμων ,ο Περιφερειάρχης ΑΜΘ Χρήστος Μέτιος και ο Αντιπρόεδρος του ΚΙΣ στην Ελλάδα ενώ παρών ήταν ο βουλευτής Τάκης Χαρίτου, δημοτικοί σύμβουλοι ,εκπρόσωποι του Στρατού και της Αστυνομίας και άλλοι επίσημοι .
«Κομοτηνή»
